Tag: lekarz psychiatra (1)

Bezdech senny - mimowolne przerwy w oddychaniu

Bezdech senny to mimowolne przerwy w oddychaniu, znane jako "bezdechy", które występują podczas snu. Bezdech senny występuje zazwyczaj u osób z nadwagą, starszych lub intensywnie chrapiących. Przerwy w oddychaniu są z definicji dłuższe niż 10 sekund (i mogą trwać dłużej niż 30 sekund). Występują one kilka razy w nocy, z różną częstotliwością. Bezdechy zakłócają sen i powodują zmęczenie po przebudzeniu, bóle głowy lub senność w ciągu dnia.

 

Bezdech senny - przyczyny

W większości przypadków bezdech jest spowodowany rozluźnieniem mięśni języka i gardła, które nie są wystarczająco napięte i blokują przepływ powietrza podczas oddychania. W ten sposób osoba próbuje oddychać, ale powietrze nie krąży z powodu niedrożności dróg oddechowych. To nadmierne rozluźnienie dotyczy głównie osób starszych, których mięśnie są mniej toniczne. Osoby otyłe są również bardziej podatne na bezdech senny, ponieważ nadmiar tkanki tłuszczowej na szyi zmniejsza rozmiar dróg oddechowych. Rzadziej bezdech jest spowodowany nieprawidłowym działaniem mózgu, który przestaje wysyłać "polecenie" oddychania do mięśni oddechowych. W tym przypadku, w przeciwieństwie do bezdechu obturacyjnego, osoba nie podejmuje wysiłku, aby oddychać. Jest to tzw. centralny bezdech senny. Ten rodzaj bezdechu występuje głównie u osób z poważnymi schorzeniami, takimi jak choroby serca (niewydolność serca) lub choroby neurologiczne (np. zapalenie opon mózgowych, choroba Parkinsona, itp.). Mogą one również wystąpić po udarze mózgu lub w przypadku ciężkiej otyłości. Czynnikiem ryzyka jest również zażywanie leków nasennych, narkotyków lub alkoholu. Wiele osób cierpi na "mieszany" bezdech senny, z naprzemiennym bezdechem obturacyjnym i centralnym. Warto problem bezdechu sennego skonsultować z lekarzem laryngologiem. Wszelkich porad w tym temacie chętnie udzieli Dawid Matyniak.

 

Częstość występowania

Częstość występowania bezdechu sennego jest bardzo wysoka: jest porównywalna z częstością występowania innych chorób przewlekłych, takich jak astma czy cukrzyca typu 2. Bezdech senny może dotyczyć zarówno dorosłych, jak i dzieci, ale jego częstotliwość gwałtownie wzrasta wraz z wiekiem. Występuje 2 do 4 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet przed 60 rokiem życia. Po przekroczeniu tego wieku częstość występowania jest taka sama u obu płci.

 

Możliwe powikłania

W perspektywie krótkoterminowej bezdech senny powoduje zmęczenie, bóle głowy, drażliwość itp. Może również powodować dyskomfort u współmałżonka, ponieważ często towarzyszy mu głośne chrapanie. W dłuższej perspektywie, nieleczony bezdech senny ma wiele konsekwencji zdrowotnych:

  • Choroby sercowo-naczyniowe. Bezdech senny istotnie zwiÄ™ksza ryzyko chorób ukÅ‚adu sercowo-naczyniowego, poprzez mechanizmy, które nie sÄ… do koÅ„ca poznane. Wiadomo jednak, że każda przerwa w oddychaniu prowadzi do niedotlenienia mózgu, a każde nagÅ‚e mikroprzebudzenie prowadzi do wzrostu ciÅ›nienia krwi i tÄ™tna. W dÅ‚uższej perspektywie czasowej bezdech wiąże siÄ™ ze zwiÄ™kszonym ryzykiem wystÄ…pienia problemów sercowo-naczyniowych, takich jak wysokie ciÅ›nienie krwi, udar mózgu, zawaÅ‚ serca, zaburzenia rytmu serca i niewydolność serca. Wreszcie, w przypadku ciężkiego bezdechu, zwiÄ™ksza siÄ™ ryzyko nagÅ‚ego zgonu podczas snu.
  • Depresja. Brak snu, zmÄ™czenie, potrzeba drzemek i senność sÄ… zwiÄ…zane z bezdechem sennym. ObniżajÄ… one jakość życia osób dotkniÄ™tych chorobÄ…, które czÄ™sto cierpiÄ… z powodu depresji i izolacji. Niedawno przeprowadzone badanie wykazaÅ‚o nawet zwiÄ…zek miÄ™dzy bezdechem sennym a zaburzeniami funkcji poznawczych u starszych kobiet. Ostrzega przed tym specjalista psychiatra Anna Bortkiewicz.
  • Wypadki. Niedobór snu spowodowany bezdechem zwiÄ™ksza ryzyko wypadków, zwÅ‚aszcza w pracy i na drodze. Osoby z zespoÅ‚em obturacyjnego bezdechu sennego sÄ… od 2 do 7 razy bardziej narażone na udziaÅ‚ w wypadkach drogowych.

 

Osoby cierpiące na bezdech senny zazwyczaj nie są świadome, że w nocy robią przerwy w oddychaniu. Bezdech powoduje jednak "mikroprzebudzenia", które wpływają na jakość snu. Najczęstszymi objawami są więc te wynikające z fragmentaryczności i niskiej jakości snu.

 

Objawy bezdechu

  • Znaczne zmÄ™czenie w ciÄ…gu dnia i po przebudzeniu;
  • CzÄ™sta i niekontrolowana senność i zasypianie (przed telewizorem, w pracy, za kierownicÄ…...);
  • Chrapanie;
  • Bóle gÅ‚owy po przebudzeniu;
  • Drażliwość i depresja;
  • Problemy z pamiÄ™ciÄ…;
  • Spadek wyników w nauce u dzieci, których to dotyczy;
  • Uczucie duszenia siÄ™ lub dÅ‚awienia w nocy.

 

Kilka czynników zwiększa ryzyko wystąpienia bezdechu sennego

  • OtyÅ‚ość. Jest to główny czynnik ryzyka wystÄ…pienia obturacyjnego bezdechu sennego, zwÅ‚aszcza że nadmiar tkanki tÅ‚uszczowej na szyi prowadzi do zwężenia dróg oddechowych. OtyÅ‚ość zwiÄ™ksza ryzyko wystÄ…pienia bezdechu sennego okoÅ‚o 7-krotnie;
  • Wiek. CzÄ™stość wystÄ™powania zespoÅ‚u bezdechu sennego podwaja siÄ™ lub potraja po 65 roku życia;
  • PÅ‚eć. Mężczyźni sÄ… 2 do 3 razy bardziej dotkniÄ™ci chorobÄ… niż kobiety;
  • Pewne nieprawidÅ‚owoÅ›ci dróg oddechowych lub szczÄ™ki. U niektórych osób drogi oddechowe sÄ… zbyt wÄ…skie lub migdaÅ‚ki (wÄ™zÅ‚y z tyÅ‚u gardÅ‚a) sÄ… zbyt duże i blokujÄ… przepÅ‚yw powietrza. Dzieje siÄ™ tak czÄ™sto w przypadku dzieci z zespoÅ‚em obturacyjnego bezdechu sennego. NieprawidÅ‚owoÅ›ci w budowie szczÄ™k mogÄ… również utrudniać przepÅ‚yw powietrza. NieprawidÅ‚owoÅ›ciom tym może towarzyszyć chrapanie;
  • Czynniki genetyczne. W niektórych rodzinach zespół obturacyjnego bezdechu sennego wystÄ™puje bardzo czÄ™sto ze wzglÄ™du na skÅ‚onnoÅ›ci genetyczne. Ryzyko zachorowania na bezdech senny jest zwielokrotnione od 2 do 4 u bliskich krewnych osoby z zespoÅ‚em obturacyjnego bezdechu sennego;
  • Obwód szyi. Im wiÄ™ksza szyja (ponad 43 cm lub 17 cali w obwodzie u mężczyzn, ponad 40 cm lub 16 cali u kobiet), tym wiÄ™ksze ryzyko bezdechu.

 

Czynniki ryzyka

  • Niedrożność nosa. Osoby z czÄ™sto zatkanym nosem, np. z powodu alergii, sÄ… bardziej podatne na bezdech senny;
  • Spożywanie alkoholu. Alkohol powoduje rozluźnienie mięśni gardÅ‚a, co zwiÄ™ksza czÄ™stotliwość i czas trwania bezdechu sennego;
  • Niektóre leki, takie jak Å›rodki nasenne, rozluźniajÄ…ce mięśnie, nasilajÄ… bezdech z tych samych powodów, co alkohol;
  • Palenie. Palenie tytoniu zwiÄ™ksza ryzyko wystÄ…pienia zespoÅ‚u obturacyjnego bezdechu sennego, prawdopodobnie dlatego, że powoduje stan zapalny dróg oddechowych. Palacze sÄ… 2,5 razy bardziej narażeni na bezdech senny niż osoby niepalÄ…ce;
  • Cukrzyca typu 2. Cukrzyca typu 2 wiąże siÄ™ z wysokim ryzykiem wystÄ…pienia bezdechu sennego, z powodów, które nie sÄ… jeszcze dobrze poznane, ale czÄ™sto sÄ… zwiÄ…zane z otyÅ‚oÅ›ciÄ…. U chorych na cukrzycÄ™ czÄ™stość wystÄ™powania zespoÅ‚u obturacyjnego bezdechu sennego wynosi aż 23%.

 

Kiedy szukać pomocy?

Lekarze uważają, że zdecydowana większość osób cierpiących na bezdech senny nie wie, że go ma. Najczęściej to współmałżonek zauważa obecność bezdechów i chrapania. Zaleca się konsultację z lekarzem, jeśli:

  • twoje chrapanie jest gÅ‚oÅ›ne i zakłóca sen twojego partnera;
  • czÄ™sto budzisz siÄ™ w nocy z wrażeniem, że źle oddychasz lub jeÅ›li kilka razy w nocy chodzisz do toalety;
  • twój partner zauważa zatrzymanie oddechu podczas snu;
  • czujesz siÄ™ zmÄ™czony rano i czÄ™sto zasypiasz w ciÄ…gu dnia.

Polecane serwisy:
Copyright © 2018logo-biostat